Zengin Bilgi Hazinesi Yazılar

Herhangi Birleşik Sözcük Mü? Dilin Evrimi, Akademik Tartışmalar ve Anlamın Sınırları Dil Değiştikçe Sözler de Değişir Türkçe, kökleri bin yılı aşkın bir geçmişe uzanan dinamik bir dildir. Bu dilin en dikkat çekici yönlerinden biri, kelime yapısında görülen esnekliktir. “Herhangi” sözcüğü de bu esnekliğin güzel örneklerinden biridir. Günümüzde sıkça kullanılan “herhangi” kelimesi, birçok kişinin aklında aynı soruyu uyandırır: “Herhangi birleşik sözcük mü?” Türk Dil Kurumu’na göre “herhangi” birleşik bir sözcüktür. Yani iki ayrı kelimenin —“her” ve “hangi”— anlamca ve biçimce kaynaşmasıyla oluşmuştur. Ancak bu tanımın arkasında yalnızca dilbilgisel bir mesele değil, dilin tarihsel dönüşümünü ve anlam üretim biçimlerini gösteren derin bir…

En Büyük Hacet Duası Nedir? Antropolojik Bir Bakışla İnsanlık, Ritüel ve Umut Kültürlerin İzinde Bir Antropoloğun Yolculuğu Kültürler arası yolculuk yapan bir antropolog olarak, dünyanın dört bir yanında insanların dilek, umut ve dua biçimleriyle karşılaşmak, insanlığın ortak duygusuna tanıklık etmektir. Her toplum, bilinmezlik karşısında kendine özgü bir dua dili yaratmıştır. Kimi ellerini göğe kaldırır, kimi sessizce kalbine döner. İşte bu evrensel hareketin İslam kültüründeki en derin karşılıklarından biri hacet duasıdır. Peki, en büyük hacet duası nedir? Bu soru sadece bir ibadetin formülünü aramak değildir; aynı zamanda insanın umutla, inançla ve varlıkla kurduğu sembolik ilişkinin izini sürmektir. Hacet duası, insanın varoluşsal…

Olta Kamışı Nedir, Ne İşe Yarar? Tutkuyla Anlatılan Bir Hikâye Kıyıya her gidişimde, rüzgârın su üstünde çizdiği küçük desenlere bakarken aynı düşünce içimde kıpırdanır: “Bir olta kamışı, bir insanın sabrını, merakını ve hayranlığını taşıyabilir mi?” Bence evet. Elinize aldığınız anda hafifçe esneyen o gövde; suyun altındaki görünmez dünyayla aranızda kurulan en zarif köprüdür. Bugün, olta kamışının ne olduğunu, neden var olduğunu ve yarın bize neler fısıldayabileceğini dost meclisinde sohbet eder gibi konuşalım; araya biraz tarih, biraz malzeme bilimi, biraz da hayal gücü serpiştirelim. Olta Kamışı: Tanım, Parçalar ve Temel Mantık Olta kamışı; “blank” denilen ana gövde, kılavuz halkalar (guide), makine…

Kâmet Nasıl Getirilir Sözleri? | Erkeklerin Stratejik Adımları, Kadınların Ruhani Yaklaşımı ve Arada Kaynayan Mizah Kâmet nasıl getirilir? Soru güzel, ama işin komik tarafı şu: Bu soruyu duyan erkek hemen “Google’a yaz, liste çıkar, ezberle, bitti” derken, kadın “Ama kâmet getirirken içtenlik de önemli, değil mi?” diye sorar. İşte o anda anlıyoruz ki, dinî konularda bile kadınlar duygusal inceliği, erkekler ise operasyonel planlamayı elden bırakmıyor! 😄 — Kâmet Getirmenin Ciddiyetiyle Başlayan, Gülümseten Bir Yolculuk Kâmet, namazın başlamadan önce getirilen, namazın hemen kılınacağını bildiren bir çağrıdır. Yani adeta “toplanın millet, biraz huzur ve sevap zamanı geldi” anonsu! Ama bazen bu anons…

Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü: Bir Eğitimcinin Bakış Açısı Bir dil öğrenmek yalnızca kelimelerden ibaret değildir; aynı zamanda bir kültürü, düşünme biçimini ve hatta kendimizi yeniden keşfetme sürecidir. Bir eğitimci olarak sınıfta her gün gözlemlediğim şey, öğrenmenin dönüştürücü bir güç olduğudur. Öğrencinin gözlerindeki “anlama anı” sadece bilgiyi değil, özgüveni de büyütür. Peki bu sihirli süreçte en kolay öğrenilen dil hangisidir? Cevap, düşündüğünüz kadar basit olmayabilir. Çünkü öğrenmenin kolaylığı yalnızca dilin yapısıyla değil, öğrenme biçimimizle de doğrudan ilişkilidir. Öğrenme Teorileri Perspektifinden Dil Öğrenimi Davranışçı Yaklaşım: Tekrarın Gücü Davranışçı kurama göre öğrenme, tekrar ve pekiştirme yoluyla gerçekleşir. Bu bakış açısından, sesletimi basit, dilbilgisi kuralları…

Kaolin Kili Bitkilerde Nasıl Kullanılır? Geleceğin Tarımına Doğal Bir Yolculuk Doğanın sunduğu basit maddeler, çoğu zaman geleceğin en büyük yeniliklerine ilham verir. Kaolin kili de bunlardan biri. Yıllardır cilt bakımında ve endüstriyel alanlarda kullanılan bu doğal maddenin, bitkiler üzerindeki etkisi ise tarım dünyasında sessiz ama derin bir devrim yaratıyor. Bugün gelin, geleceğe biraz daha cesurca bakalım: Kaolin kili sadece bugünün tarımında değil, yarının gıda güvenliği ve sürdürülebilirlik vizyonunda nasıl bir rol oynayabilir? Kaolin Kili Nedir ve Bitkilerde Nasıl Çalışır? Kaolin, ince yapılı ve doğal bir alüminyum silikat kilidir. Bitkilerde kullanım amacı, onların büyümesini desteklemek, çevresel stres faktörlerinden korumak ve verimliliği…

Kanserin En Sevdiği Yiyecek Nedir? Gerçekleri, Hikâyeleri ve Sağlığımız Üzerine Düşündüren Bir Yolculuk “Ne yersek oyuz” sözünü hepimiz duymuşuzdur. Ama bu söz, kanser gibi ölümcül bir hastalık söz konusu olduğunda çok daha derin anlamlar taşır. Yıllar önce sevdiği birini kanser yüzünden kaybeden biri olarak, “Acaba farklı beslenmiş olsaydı her şey değişir miydi?” sorusunu kendime defalarca sordum. Bu yazı da tam olarak o merakın, korkunun ve umudun birleştiği yerden doğdu. Çünkü kanserin en sevdiği yiyecekleri bilmek, belki de onu aç bırakmanın ilk adımı olabilir. Şeker: Kanser Hücrelerinin Tatlı Tutkusu Kanserin en sevdiği yiyecek denildiğinde bilim dünyasının en çok üzerinde durduğu konu,…

İnsan Gözü Kaç ISO Değeri? Psikolojik Bir Bakış Açısı Bir psikolog olarak insanın dünyayı nasıl “gördüğü” beni her zaman büyülemiştir. Çünkü görmek yalnızca ışığın göze düşmesiyle değil, zihnin o ışığı nasıl yorumladığıyla ilgilidir. “İnsan gözü kaç ISO değeri?” sorusu, teknik olarak bir fotoğraf makinesinin ışığa duyarlılığına benzer şekilde düşünülebilir; ancak psikolojik açıdan bu soru, insanın çevresine, duygularına ve topluma olan duyarlılığını sorgulamayı da gerektirir. Bu yazıda, ISO kavramını sadece optik bir ölçü birimi değil, aynı zamanda insan algısının bir metaforu olarak ele alacağız. Bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarından yola çıkarak “psikolojik ISO değeri”nin nasıl değiştiğini inceleyeceğiz. Bilişsel Psikoloji: Zihnin…

Toplumsal Yapıların Gölgesinde: Öğrenilmiş Çaresizlik Üzerine Sosyolojik Bir Bakış Bir sosyolog olarak yıllardır insan davranışlarının, toplumsal normların ve kültürel kodların iç içe geçmiş doğasını anlamaya çalışıyorum. Gözlemlerim beni sık sık aynı kavramın etrafında döndürüyor: öğrenilmiş çaresizlik. İnsanların bireysel deneyimlerinde hissedilen bu psikolojik durum, aslında toplumun görünmeyen yapılarında da derin izler bırakıyor. Her şeyin belirlenmiş olduğu, çabanın sonuç vermeyeceğine inanılan bir düzende insanlar yalnızca bireysel olarak değil, toplumsal olarak da çaresizliği “öğreniyor”. Öğrenilmiş Çaresizlik Nedir? Öğrenilmiş çaresizlik, bireyin tekrar eden başarısızlık, reddedilme ya da kontrolsüzlük deneyimleri sonucunda artık eyleme geçmeyi bırakmasıdır. Bu durum sadece psikolojik bir tepki değil, aynı zamanda toplumsal…

Yeni Doğan Bebeğin Göbek Bağına Ne Sürülür? Felsefi Bir Bakış Yeni doğan bir bebeğin göbek bağı, insan varoluşunun en somut simgelerinden biridir. Anneyle kurulan biyolojik bağın kesilmesi, bireyselliğin ilk işaretidir. Bu kopuşun ardından “ne sürülür?” sorusu, yalnızca tıbbi bir merak değil, aynı zamanda bir etik, epistemolojik ve ontolojik sorgulamadır. Çünkü burada mesele yalnızca bir yaranın iyileşmesi değil, varlığın dünyaya dahil olma biçimidir. Ontolojik Bir Başlangıç: Varlığın Kopuşu Varlık felsefesi açısından bakıldığında, göbek bağı doğumun metaforik bir eşiğidir. Bebek artık anne bedeninin bir uzantısı olmaktan çıkar, kendi başına bir varlık hâline gelir. Bu kopuşta yapılan her eylem —bağın kesilmesi, kuruması, düşmesi—…